Tuesday, May 17, 2011

ПОСЛЕДНАТА ЖИВА РОЗА

PJ HARVEY
Let England Shake
(Island, 2011)

Поли Џин Харви е една од најинтересните композитори на денешницата.
Нејзиниот талент е неспорен, јасно видлив уште од нејзините први
чекори, направени со помош на малата независна лондонска издавачка
куќа Too Pure во почетокот на деведесетите години од минатиот век. Оваа година се навршуваат дваесет години од издавањето на нејзиниот прв сингл. За тоа време Поли Џин Харви воопшто и не застана. Музичар кој не сака да се повторува, па затоа нејзините албуми претставуваат целосно различни музички доживувања. Секој нејзин нов албум е приказна сама за себе: нов музички дискурс за новите композиции. Доколку би морал да избирам (за помладите, нели!) би ги издвоил: деби албумот „Dry“ од 1992, потоа „Rid of Me“ од 1993, „Is This Desire?“ од 1998 и се разбира „Stories From The City, Stories From The Sea“ од 2000-та година. Кариера која непрестајно се развива и речиси цело време зацртува нови траси. Пред да се задржам на новото албумско остварување на Поли Џин, да ја споменам и кратката љубовна врска со Ник Кејв од средината на деведесеттите години - нешто што наликуваше на вистинска музичка романса.

„Let England Shake“ е нејзиниот осми по ред студиски албум. Вибрантно и возбудливо остварување кое со себе носи едно мачно чуство - дека тлото под нозете почнува да се тресе и станува јасно дека тоа баш и не е така стабилно. Песни директно инспирирани од и посветени на нејзината родна земја Англија - со јасен коментар и цврст став за англиските позиции во светот и сегашната поставеност на општеството на глобално ниво. 12 композиции со траење од четриесетина минути исполнети со тага, бес, летаргија. Насловната „Let England Shake“ експлозивно го отвора овој албум чијашто прва половина (читај: А-страна) е многу повозбудлива. Албумот е снимен зедно со нејзините долгогодишни соработници Џон Париш и Мик Харви во април и мај минатата година. Во некои од своите изјави пред појавувањето на албумот, видно возбудена, Пи Џеј Харви вели дека се работи за значајно скршнување во нејзината кариера и продукт кој се разликува од сѐ што досега снимила. Веројатно главното музичко обележје на овој албум е новата љубов на Пи Џеј – инструментот аутохарфа, присутен низ речиси сите песни. Ако посочуваме кон позанимливите композиции на овој албум, тоа дефинитивно би биле „The Last Living Rose“, „The Glorious Land“, „The Words That Maketh Murder“…
„Let England Shake“ е плоча којашто го отсликува духот на времето. Тоа, без двоумење е главната работа на било кој даден уметник. Поли Џин Харви израсна во музичар кој бега од медиокритетските клишеа кои ги диктира глобалната музичка индустрија и успева со сопствената музика да остави печат на времето во кое живееме.


КОЏАБАШИЈА, ФОЛТИН, СТЕВКОВСКИ
Penelope X
(Литиум, 2011)
Колаборација на домашни музичари кои се пресреќни што имаат прилика да работат заедно. Проект инициран од Никола Коџабашија, а ентузијастички прифатен од Фолтин и тапанарот Гоце Стевковски, снимен на самиот почеток на минатата година. Кратко, триесет минутно остварување кое и тоа како потсетува на Фолтин и нивниот уникатен музички израз. Сепак, поголемиот дел од композициите на оваа плоча се авторско дело на Никола Коџабашија, композитор којшто веќе некое време живее и работи во Лондон. Соработката со Фолтин делува сосема природно, како да се работи за одамна изгубениот член на битолскиот состав. „Penelope X“ е интересно остварување коешто нема да ве остави рамнодушни.

ЉУБОЈНА
Ljubojna in Life
(LIFE магазин, 2011)
Љубојна е единствениот домашен состав кој на оригинален и уникатен начин го инкорпорира македонското музичко наследство во сопствената музика. Без никакво силување на народниот мелос (не постои нивна верзија на „Јовано, Јованке“ на пример), туку напротив – внимателно користење на музичкото наследство од овие простори во создавањето на нивните композиции. Се работи за концерт снимен во живо, отсвирен минатата година во Универзалната сала во Скопје. Отсвирен одлично, овој концерт со себе носи и еден „панк“ сензибилитет кој нема да го забележите на нивните студиски снимки. Во исчекување на новиот материјал на Љубојна, уживајте во „Ljubojna In Life“, подарок за верните читатели на нашиот магазин.


МУЗИЧКИ РЕЦЕНЗИИ, Life Магазин, април 2011.

Sunday, May 8, 2011

Јас сум новинар, јас пушам кур!

-неколку збора за смртта на една професија-

Пардн мај френч, што би рекла Кармела Сопрано. Тоа е единственото извинување кое што ќе го понудам во текстов. Се друго ќе бидат прашања и директни навреди кон припадниците на "седмата сила" (ау!, колку тоа глупаво звучи!).

Ќе започнам со социјалната мрежа твитер како едно стварно кул место на кое следам како некои млади луѓе размислуваат за работите кои не опкружуваат. И јас таму без никаква цензура ги истурам сопствените погледи за животот, вселената и све друго (можете да ме најдете под името @gatscho). Освен што е збавно, знае да биде и крајно едукативно. Знаењето МОРА да се споделува а оваа социјална мрежа случајно или намерно го овозможува токму тоа: комуникација и размена на знаења и искуства. Пред неколку месеци, понесен од медиумската војна кај нас, во наплив на бес, без многу објаснување, упатив навреди кон некои наши новинари кои безобзирно своите коментари ги насочуваа кон навредување на една и величање на друга политичка опција. Имено, новинарот во ниеден случај не би смеел некого да фаворизира, а најмалку константно да фаворизира одредена опција. Новинарот е истражувач, а секој добар истражувач никогаш не се задоволува само со една верзија на настанот. Во тие неколку твита, целата ситуација ја споредив со новинарите во светот, кои исто како и овие нашиве, имаат пуна уста кур. Објаснувањето е навистина едноставно. Земете ја за пример СиЕнЕн, највлијателната светска ТВ станица. Нејзините новинари ги следат ЕДИНСТВЕНО владините верзии на настаните, без притоа нималку да излезат од верзијата понудена од владините кабинети (освен кога не е во пршање некој режим кој во моментот е на тапет, па тогаш се пренесуваат соопштенјата на бунтовниците т.е. добрите момци). Споредете го објаснувањето за рушењето на кулите близначки на пожарникарите од местото на настанот, со официјалната верзија на Белата куќа и потоа размислете каде се новинарите во целата приказна. Дејвид Ајк овој однос на новинарите го објаснува со два збора: цензура и автоцензура. Имено, во СиЕнЕн работи ол-стар екипа на новинари од целиот свет, толку удобно сместени во својата функција на продолжена рака на владините агенди што не ни помислуваат да излезат од зададените рамки. Тие се занимаваат со автоцензура, нив никој не мора да им ги цензурира текстовите затоа што тие ги знаат правилата на играта: знаат за што смеат а за што не смеат да пишуваат. Независни новинари повеќе не постојат. Постојат само истражувачи чии што информации не се објавуваат во мејнстрим медиумите. Тие што истражуваат и стигаат до верзија различна од онаа владината веднаш се етикетираат како "непријатели на државата" или како "теоретичари на заговори". Кај нас, тие што истражуваат (единствено неделникот Фокус го прави тоа) се етикетирани како "жолт печат". Во Македонија, истражувачите имаат проблем и со табороидите (јасно дефинирани од @woona во неговите твитови на споменатата социјалната мрежа): ако зборуваш против Бранко - мора да си за Грујо и обратно. Секоја конструктивна критика е распрскана од страна на табороидите и веднаш е етикетирана како "комуњарска" или "вмровска".

Новинарите, не само кај нас туку и на глобално ниво, се претворија во покорни слуги на владините агенди. Тие што сеуште истражуваат и ги објавуваат информациите без цензура не се новинари затоа што не работат за ниедна новинска агенција. Просто ко грав.

Се разбира дека постојат новинари на кои што им е соврешено јасно каква е ситуацијата и која е нивната работа. Но, тие се толку малку што веројатно не мораше ни да бидат спомнати тука.

Да се вратиме кај нас уште малку и да ги разгледаме криците на домашните новинари расфрлани низ медиумските куќи. Ај да почнеме со Борјан Јовановски, еден од најугледните новинари кај нас, сосема удобно сместен во својата улога, како отворено ни кажува на ТВ дека во Македонија постојат теми за кои се знае дека не смее да се пишува. И тука разговорот завршува! Па, барем да споделеше со нас кои се тие теми и зошто тоа никој не смее да пишува за нив?! Или пак да отидеме до Сител и да го видиме Латас во контактна емисија, целосно опуштен со Волчица у скут (патем, толку целулит ја у живот неам видено!), како ноншалатно кажува дека они (новинарите) и политичарите се всушност партнери и ја играат истата игра... Што тоа значи? М? Да продискутираме ли воопшто за Миленко? Тој во една од своите последни емисии велеше за себе дека е македонски тренд-сетер бидејќи сега во сите домашни ток шоуа во сценографијата има книги - нешто што тој прв го направил. Нивото тука е слично на она на Зевзекманија, па подобро ќе биде воопшто да не дискутираме за него. Или пак Иво Котевски, кобајаги млад и надежен новинар кои на негови рани триесети години пренесува владини соопштенија и недвосмислено работи за нив! М? Добра плата? Да зборуваме ли за купиштата деца-новинари, новопроизведени медиокритети, штотуку излезени од факултет, уништени од образовниот систем, како по налог на своите уредници влегуваат во оган и се жртвуваат за одредена политичка опција? Можеби да го спомнеме Јанко Илковски кој за себе вика дека не е новинар, но сепак е сместен во скутот на четирите "свети" букви со додавката ДПМНЕ? Толку е удобно сместен во своето гнездо што секој ден е се подебел и подебел. Во политичката сцена кај нас јасно се гледа испреплетеноста на функциите и цврстата коалиција што е на власт и не јебе еве веќе повеќе од дваесет години. Добитна коалиција: куп лажговци на едно место - едните во улога на политичари, другите во улога на новинари. Сите, непрекинато лажат. Некогаш толку лошо што боли.

Имам две прашања: ќе почнеме ли да зборуваме без цензура и ќе им кажеме ли отворено на нашите сограѓани дека Бранко Црвенковски, Никола Груевски заедно со нивните најблиски соработници од една и новинарите од друга страна се најголемите предавници во современата македонска историја? Или да почекаме уште малку, можеби изборите ќе донесат промена...