Големиот исчекор

Од она што можам да го видам/слушнам/прочитам наоколу можам да заклучам дека е навистина рано за промена и големиот исчекор на човештвото. Големиот исчекор. Не знам за вас ама јас верувам во тоа. Верувам во човештвото. Верувам дека еден ден ќе стигнеме до златната „стар трек“ фаза. Репликатори, телепортирање и слични срања. И веројатно најважното - јасна дисктинција што е добро а што зло. Или ако сакате што е дозволено а што не. И тоа не по некој пишан, напротив, тука мислам на непишаните космички закони! (Пример: дури и мачорот знае дека не треба да го ебе малото, бебе маче, нели?) Викајте ме наивен, ама јас стварно верувам во човештвото издигнато на тоа толку посакувано ниво, убаво насликано во која било епизода на Стар трек серијалот. Веројатно главниот проблем настанува кога ми станува се појасно и појасно дека ако се случи, таа промена ќе дојде покасно, а не порано. (Не знам како да се изразам на својот мајчин јазик! Сакам да кажам: Later rather than sooner.) И она што највеќе ме плаши, ако таа промена се случи, тоа ќе биде врз грбот на незадоволните и гладните, т.е. со уште еден масивен светски конфликт.
Од она што го гледам во својата држава, можам јасно да видам дека крајот е тука некаде. Онаму, зад аголот. И опасно се приближуваме до него. Распадот е видлив на повеќе нивоа и од повеќе агли. Мислам дека за многу кратко време ќе останеме без она малку што го имаме. Без центар на моќ т.е. главен град, без репрезентативен спорт, без идентитет и на крајот без јазик. И сето тоа порано а не покасно. (Sooner rather than later.) И воопшто несакам да размислувам што тоа ќе ни се случи: дали ќе имаме некаква автономија во рамките на некоја соседна држава; дали можеби ќе бидеме поделени лапо-лапо (тоа е пола-пола за сите вас без трунка фантазија) помеѓу заинтересираните соседни национални држави... Или пак резултатот ќе биде нешто што не можеме да го замислиме. Имено, покрај нас македонците, целиот свет како да виси на работ на бездната.
Банкарите владеат со светот. Заедно со кралицата, се разбира. Енглеската кралица, нели. Претседателите, премиерите, амбасадорите и организацијата на Обединетите нации се само инструмент во рацете на олигарсите на власт. Тоа е јасно како ден, нели? И тие се тука да останат, а не да си заминат. И целосно и константно ја злоупотребуваат својата положба на тој начин создавајќи уште поголем хаос, незадоволство, сиромаштија. Со исценирањето на еконмски, еколошки, здравтсвени и друг тип на кризи, едноставно „нема време“ да се размислува за развој на Африка, неразвиените делови на Европа, Азија и јужна Америка. Освен што тие подрачја ќе останат нерзавиени, црни денови живеат и развиените делови на светот: целосен колапс на американската економија, банкрот на Грција, Исланд и веројатно на Шпанија, Италија, Португалија, Хрватска... Кога бројките ќе се стават на хартија се доаѓа до една огромна цифра незадоволен, ако сакате угнетен народ. Немирите во Франција како да се само предвесник за немири во сите најразвиени светски економии.
Џералд Селенте, основач на The trends research institute од Њујорк предвидува “втора американска револуција“ чин со кој американците повторно ќе треба да извојуваат слобода од наметнатиот англиски банкарски систем. По извојувањето на независноста од Англија и формирањето на сопствен банкарски ситем, со низа закони од крајот на ХIX и почетокот на ХХ век големите банкарски корпорации “на мала врата“ повторно стануваат главен играч во американската политика: тие се тие што кажуваат како да танцува политичарот. Имено, од Вудроу Вилсон па наваму (претседател на САД 1913-1921) сите американски претседатели се избрани по клуч на олигарсите и, се разбира, танцуваат по нивните ноти. Единствено ЏФК, иако финансиран од истите тие олигарси пред да биде избран за претседател, “води своја“ политика: на своја рака повлекува нешто од американските трупи во странство, дури и зборува за вселенска програма, за да на крајот нели, не успева да биде побрз од куршумот. Некои американци велат дека ЏФК е последниот вистински претседател на САД. Од друга страна, сегашната администрација на САД со Обама на чело е „најбанкарската“ влада што САД било кога ја имале. Главните функции се распределени на луѓе од Волстрит и само од Волстрит. Чиста банкарска влада направена од банкарите за банкарите. Џералд Селенте предвидува целосен колапс на доларот во блиска иднина, нешто што, како што самиот вели, ќе биде катализатор за „втората американска револуција“.
И додека чика Селенте вели дека Америка ќе биде центарот на почетокот на уште еден масивен конфликт, јас не би го исклучил европскиот континент како бомбето од каде што све ќе започне. Нова масивна војна, со многу жртви, болести, страдање и глад. Да, можда ќе треба со пушка во рака да идеме преку планината. Не сум сигурен против кого тоа би се бореле... ама ако новиот масивен светски конфликт не донесе поблиску до “стар трек ерата“ сосем сигурен сум дека јас нема да размислувам многу. Ќе одам да придонесам. Притоа ќе бидам оптимист: некој мој наследник ќе има репликатор во својата дневна соба.

Македонците и телевизијата

Мислам дека имаме хит

 

Нас ни е стварно супер. Немаме мрднато ни со малиот прст а сепак сме ја наследиле телевизијата како цивилизациска придобивка. И сега произведуваме ТВ програма. Онака како што ние мислиме дека треба, онака како ние сме си замислиле. Производот? Неретко генијален. Со многу лош хумор, без вкус, често против сите правила диктирани од употребата на подвижните слики. Македонците и телевизијата. Една убава приказна…

Ете ме мене повторно во мојата омилена позиција. Фотељата - удобна; нозете - испружени; кафето  - силно; далечинското - на дофат; сликата кристално чиста. Можам да престанам да размислувам за црногорците и како тоа нивната ТВ продукција е оригинална и ендемска речиси како нашата. Најдобро ќе биде да се нурнам во синиот свет. Денеска на менито: македонски народни приказни.

Вистина е дека се работи за еден од најуспешните, па ако сакате и најдобрите македонски ТВ продукти. Имаме приказна (добра приказна), имаме солиден актерски тим и ентузијастички настроена ТВ екипа. Да нема забуни: овде зборувам за оригиналните народни приказни, лансирани и направени од Радио-Телевизија Скопје во осумдесетите години.

Лично, речиси заборавив дека постои овој македонски ТВ производ. Сега нема никогаш да ги заборавам филмуваните македонски приказни. А1 и Сител на најлош можен начин успеаа да ги вратат во игра притоа уништувајќи ги сите убавини што со себе ги носат приказните ревносно собирани од Миладиновци, Цепенков, Чуповски… Прво, тоа не се тие приказни. Овие се некои нови, овие ги немам прочитано. Низ нив само провејуваат некои мотиви од македонските народни приказни. Често нема ниту мотиви, туку само обична, плитка приказна со (каква-таква) поука чие дејство се случува на село. Дијалозите се приказна сама за себе. Сценаријата како излезени од перото на двоецот Sинго - Велија. Актерската екипа без желба за живот. Режијата ко да го носи потписот Груевски - Црвенковски. Музиката, фала богу, ја нема. Новите македонски народни приказни се типичен македонски ендемски вид ТВ програма. Направена со силување на делото на собирачите на народни умотворби. Изградени врз успехот и оригиналната идеја на серијалот започнат од РТС во осумдесетите. Фактот што Колозов веќе не е меѓу нас и има огромна празнина со вистински кастинг за улогите на Царот и Господ е најмалиот проблем. Пред да видам како новокомпинарите македонски приказни изгледаат на телевизија, наивно мислев дека отсуството на Ѓорѓи Колозов ќе биде клучниот проблем.

Избегнувајте ги овие ТВ приказни. Освен ако не сте мој тип на тевехоличар и можете да уживате во лошите костими и бајатата актерска игра или пак знаете да се смеете кога ситуацијата бара солзи.

Ах, да замалку ќе заборавев… Пред некој ден, на прва програма налетав на вистинска македонска народна приказна снимена во 1987. Беше неподносливо наивна, но имаше нешто симпатично во целиот производ. Можеби тоа беше Црна Арапина…

П.С. Постои една приказна која одсекогаш ме фасцинирала. Силијан Штркот. Има фантастични елемнти, одлично дејствие, прекрасни описи и цврста, јасна поука на крајот. Никој не ни помислил да ја филмува. Филмуван Силијан Штркот би го направил Цепенков среќен човек. За жал, тој тоа не е.